Đây là một dự báo giáo dục: Video sẽ là định dạng học của tương lai. Hẳn nhiên rồi, video sinh động và dễ hiểu hơn những trang giấy. Bạn có thể tưởng tượng về kích thước màu sắc khi đọc những câu chữ mô tả đại dương, nhưng bạn chỉ há hốc mồm khi thấy hình ảnh cá voi xanh chuyển động trên màn ảnh. Thế nên các trường đại học hàng đầu thế giới và các doanh nghiệp lẫn cá nhân đều tăng tốc xách máy quay ghi hình nội dung giảng dạy và chia sẻ online.
Và kỹ năng đọc nhanh và nghe nhanh sẽ chia phần nhường chỗ cho xem nhanh như một kỹ năng học gia tốc không thể thiếu trong tương lai. Tôi đã học nhanh hiểu sâu nhớ lâu về nhiếp ảnh, võ thuật, các kiến thức khoa học – xã hội qua video chỉ trong thời gian ngắn. Không phải nỗi sốt ruột muốn vội vàng biết kết thúc, mà là khao khát muốn thâu tóm kiến thức càng nhanh càng tốt.
Bài viết này sẽ dạy nhanh cho bạn tăng 200% tốc độ xem video để tiết kiệm thời gian và tăng sự tập trung khi học từ video.
Xem Video Chỉ Trong Nửa Thời Gian
Xem nhanh dễ học hơn đọc nhanh nhiều.
Tưởng tượng rằng trong 20 phút, bạn có thể xem và hiểu 1 bài học 40 phút của Harvard trên edX hoặc 4 video TED 10 phút. Về dài hạn, một khóa học 6 tháng có thể được bạn hấp thu chỉ trong vòng 3 tháng. Hiệu suất của bạn đã tăng lên 200% đáng kinh ngạc. Và không khó khăn lắm để đạt được kỹ năng này!
Kỹ năng xem nhanh phù hợp nhất cho các video mà bạn muốn trích xuất tối đa thông tin thay vì nhấm nhấp tận hưởng. Khi con người chống chọi thiên nhiên để khám phá ra chiến thuật sinh tồn trên Discovery Channel, khi Tony Robbin hùng hồn diễn thuyết về sức mạnh tiềm ẩn, khi kênh In a Nutshell giải thích về cuộc di dân Syria lớn nhất lịch sử, bạn sẽ muốn xem nhanh. Khi Joe Hisaishi say mê cùng dàn nhạc tại Bukodan, khi Chân Tử Đan nhất chiêu tất sát bằng Vịnh Xuân Quyền, khi kênh GoPro tung các video hành động đỉnh đỉnh đỉnh, bạn sẽ muốn xem bình thường.
Kỹ thuật xem nhanh là tổng hợp những gì bạn đã hấp thu từ đọc nhanh và nghe nhanh, nhưng dễ hơn. Thay vì phải chủ động điều khiển mắt lướt chữ, bạn thụ động xem khung hình. Ngay cả khi nghe không rõ, bạn vẫn có thể nhờ cậy vào hình ảnh mà nắm bắt được những gì đang diễn ra.
Tốc độ xem thông thường của bạn là một tốc độ kém ưu việt. Các video đểu chạy theo tốc độ phù hợp nhất cho mọi người nhưng không phải tốc độ lý tưởng nhất. Một người trung bình nói 125-150 từ/phút (wpm) trong khi bạn có thể nghe và hiểu đến 600 từ/phút. Một đoạn phim chiếu ở 24 hình/giây trong khi bạn có thể xem hơn 45 khung hình/giây (game thủ hành động như tôi thuộc 25% dân số có thể xem 60 khung hình/giây, còn “những kẻ ngoại hạng” như phi công lái máy bay có thể xem đến 225 khung hình/giây). Kênh thính giác và thị giác của bạn chỉ mới được phát huy 20% tiềm năng. Đã đến lúc thức tỉnh một nguồn sức mạnh lớn trong bạn!
Overclock Tai Mắt Của Bạn
Youtube đã tích hợp sẵn xem nhanh trên trình duyệt.
Cách luyện xem nhanh dễ nhất là đánh lừa bộ não bằng cách xem ở tốc độ nhanh nhất trước, sau đó giảm dần. Những phần mềm chơi đa phương tiện có thể chỉnh âm thanh tự động để bạn không phải nghe giọng Chipmunk. Youtube cũng có chức năng tăng giảm tốc độ tích hợp sẵn trên trình duyệt. Bạn nghe trong 10 phút đầu ở tốc độ 2.0x, sau đó giảm xuống 1.4x để nghe hiểu. Chỉ sau 10 phút luyện tập bạn có thể xem ở 2.0x mà không phải hy sinh khả năng hiểu. Sau 30 phút, tôi xem thoải mái đến mức không cần phải đọc thần chú Não ơi, đừng sợ! Bởi bộ não người có thể xử lý siêu tốc hơn bất kỳ lời chém gió nào.
Ngược lại, bạn cũng toàn quyền giảm tốc độ xem để phân tích video kỹ hơn. Tốt cho xem video trong một ngoại ngữ bạn chưa thành thạo hoặc những video hàm chứa kỹ thuật độ khó cao hơn – bạn có thể giảm tốc độ nói để nghe câu chữ rõ ràng hơn.
Ở tốc độ tối ưu đó, khả năng tập trung của bạn cũng được phát huy bản sắc. Kỷ nguyên số khiến ta quá dễ xao lãng với hàng trăm thứ hấp dẫn diễn ra cùng lúc. Khi nâng tốc độ xem lên, giới hạn tập trung của bộ não được mở khóa nên tôi hiểu sâu nhớ lâu hơn. Với những diễn giả thiếu khả năng sư phạm nhưng thừa khả năng gây mê, xem ở tốc độ 3x giúp bạn không phải lấy gối đập vào đầu để tỉnh ngủ dến cuối bài.
Cuối cùng, để ghi nhớ bạn cần ghi chép. Bù lại cho sự thụ động ngồi xem, ghi chép giúp bạn dành lại thế chủ động học tập. Ghi chép giúp bạn nhanh chóng ôn lại thông tin cần thiết mà không phải căng mắt xem lại video từ đầu đến cuối. Loại hình video thì cách ghi chép tốt nhất là trực tiếp vào sổ tay hoặc chụp ảnh màn hình (bất kỳ phần mềm đa phương tiện nào cũng có chức năng chụp ảnh màn hình).
Từ đây về sau, cách bạn xem video đã hoàn toàn thay đổi:
- Xem video bằng phần mềm hoặc online
- Trong 10 phút đầu, tăng tốc độ xem lên 2.x
- Trong 10 phút kế, tăng tốc độ xuống 1,5x
- Vừa xem vừa ghi chú lại bằng cách chụp ảnh màn hình hoặc ghi vào sổ tay
Bây giờ thì tôi đã có thể xem hết các video giáo dục bổ ích và các bộ phim tài liệu dài dằng dặc mà không phải dán mắt vào màn hình cả ngày đến mức muốn seppuku chính mình nữa.
Dưới đây là một số nguồn video hấp dẫn để bạn bắt đầu.
Trang học bằng video ưa thích nhất của bạn là gì? Xin chia sẻ trong bình luận ở dưới.
Tài Liệu & Công Cụ:
VLC: Phần mềm xem video tốt nhất gọn nhẹ chơi video x2, x3 không gây giựt hay méo tiếng, tích hợp sẵn tính năng chụp ảnh màn hình.
Freemake Video Downloader: Phần mềm tải video tốt nhất từ Youtube, Vimeo, Facebook cho bạn tải trọn playlist hoặc kênh rồi xem offline để duyệt nhanh hơn.
TED: Các diễn giả đến từ khắp các ngành nghề chia sẻ những ý tưởng hay ho bậc nhất. 10 phút xem TED mỗi ngày giúp tâm trí bạn sắc bén hơn. Nhiều video nổi tiếng có phụ đề tiếng Việt.
TechQuickie: Chấm dứt kiếp “gà công nghệ” của bạn qua các đoạn video ngắn giải thích nhanh về các khái niệm công nghệ như lịch sử iPhone, RAM là gì, PC vs console.
Khan Academy: Khóa học online miễn phí trọn đời cho các kiến thức khoa học xã hội căn bản như toán học, khoa học, lập trình máy tính, lịch sử, nghệ thuật, kinh tế. Đã có hơn 15 triệu học viên theo học với 100,000 video bài giảng. Ngoài là học viên, bạn có thể đóng góp giảng dạy dưới vai trò giáo viên hoặc đăng ký phụ huynh để theo dõi quá trình học của con.
CreativeLive: Một nền tảng học trực tuyến phát trực tiếp các khóa kinh doanh, nhiếp ảnh, âm nhạc, thiết kế, thủ công chất lượng cao với hơn 2 triệu học viên ở 200 nước. Tất cả các lớp đều miễn phí xem ghi hình trực tuyến và có thể được mua để xem lại sau. Giảng viên bao gồm những nhà báo đoạt giải Pulitzer, các doanh nhân và nghệ sĩ hàng đầu thế giới. Tôi đã học nhiếp ảnh căn bản chỉ với 120USD thay vì hàng ngàn USD bình thường.
Giapschool: KhanAcademy của Việt Nam với các chủ đề khoa học xã hội. Khóa học được thiết kế đặc biệt theo mô hình “Bàn tay kiến tạo” để tạo cơ hội cho người học trải nghiệm, đưa họ từ “trên khán đài” xuống sân.
RSA: Một phiên bản hoạt hình của TED. Thay vì diễn giả và các slide sơ lược, những ý tưởng thay đổi thế giới được minh họa sinh động bằng hình vẽ hoạt họa.
Coursea và edX: Những khóa học online miễn phí từ các trường đại học hàng đầu như MIT, Harvard. Nếu muốn lấy tín chỉ để bù môn học, bạn chỉ phải đóng một khoản phí sau khi thi đậu môn đó. Hay hơn hẳn RMIT thích móc túi bạn lỡ như bạn không đủ điểm, phải không nào.
